Een sprinter-2 passeert een windmolen nabij Amsterdam Sloterdijk, in de nadagen van het gele tijdperk. Het is zaterdag 13 augustus 2006. Het laatste gele drietje (2879) is reeds in oktober 2005 tot vlaflip verworden Ontwerp De sprinter is oorspronkelijk ontworpen als tweewagenstel door de Amerikaan Raymond Loewy, welke ondermeer bekend is van het logo van Lucky Strike Sigaretten; een icoon uit de jaren 40. Het ontwerp van Loewy vomt een stijlbreuk met de "honden neuzen" ; een stijlkenmerk dat de NS hanteerde vanaf 1954 tot 1966 voor al haar treinstel ontwerpen; ondermeer in mat'54, mat '64 , Plan U en de TEE Treinstellen. Om deze breuk te maken is bewust gekozen voor een extern ontwerper; waarmee de NS haar eigen ontwerp afdeling dus niet gebruikte. Amerikaanse ontwerpen blijven een rariteit op de europese rails. Modulair De sprinter is onbedoeld uitgegroeid tot een modulair systeem welke continue gewijzigd is.Dit is een direct gevolg van het simpele ontwerp waarin makkelijk aanpassingen te maken zijn. Geen enkele sprinter heeft nog iets gemeen met het moment dat zij in dienst zijn gekomen (1975-1983). Veel sprinters zijn begin jaren 80 voorzien van een tussenwagen. De serie 2001-2035 niet; deze zijn toen voorzien van de kenmerkende kopspiegels voor de machinist. Deze waren jarenlang kenmerkend voor de tweetjes. Pas met de renovatie van de drietjes in het Deense Randers (2003-2006) zijn deze ook van deze spiegels voorzien. De oorspronkelijke sprinters voorzien van een eerste klasse doch de stoelen waren behoudens de bekleding identiek aan die van de tweede klasse. In de praktijk was er geen verschil voor de reiziger. Het veelbenoemde ontbreken van een eerste klasse is een wijdverbreid misverstand voor de sprinter. Voor eerste klas prijs kreeg je een stoffen bank met streepjesmotief. Begin jaren 80 is dit alsnog aangepast. In de tweetjes met zetels; bij de drietjes zat eerste klas in het middenbak ontwerp. Ombouw en huisstijl? Inmiddels zijn de tweetjes ook verbouwd in randers; en allen in de vlaflip kleurstelling op de markt gekomen. Dit kleurschema is benoemd als huisstijl. Dat is het volgens de regels van het Design echter niet. Het schema is gekopieerd van een British Rail schema uit de jaren 70 en 80. Daarnaast gebruiken diverse maatschappijen in Europa dit schema; zij hebben allen niets van doen met NS. Denk onder meer aan de BOB (in Duitsland), de treinen rondom het eiland Sylt. Er is dus sprake van standaard design in plaats van huisstijl. Typering tijd en plaats De sprinter op deze foto is eveneens voorzien van deuren zoals in de in de Randers omgebouwde drietjes. Deze zijn herkenbaar aan de afwijkende kleur geel. Daarnaast is de deur van de machinist voorzien van spiegelend glas. In deze uitvoering hebben zij slechts kort gereden, van ca 2004 tot 2007. Voor deze periode waren de deuren grijs en later geel in zelfde kleur als de bak. Deze foto is kenmerkend voor de jaren 2006 en 2007. Oorspronkelijk waren de sprinter tweetjes bestemd voor de hofpleinlijn. Door de ombouw van deze lijn naar metro kwamen de tweetjes beschikbaar. Inzet vond ook plaats op de "zaanlijn" met name buiten de spitsuren (soms in de spitsuren). Vaak als "invaller" voor een niet beschikbaar drietje. De planning met de tweetjes was geen succes. Met name in de spits, inzet van twee tweetjes of nog erger een combinatie van beide. Dramatisch vooral de planning om een set van 2 tweetjes in de spitsuren in te zetten. Op deze toch al druk gebruikte lijn, was het verlies van 2 bakken het gevolg. Het geen niet werd opgelost met een extra tweetje maar door na 3 of 4 haltes geen reizigers toe te laten in de trein. Na enkele incidenten op stations (opstootjes) was dit pleit beslecht. Met name in de weekenden werd veelvuldig gebruik gemaakt van de tweetjes. Door de lagere vervoersbehoeften was een 2+3 bakken samenstelling voldoende. Aangaande de omgeving valt te melden dat deze foto nu niet meer te maken is. Door nieuwe bebouwing en verandering van weglichamen is de locatie niet meer bereikbaar. Ook is er geen vrij zicht meer. Sprinter twee anno 2009 Anno 2009 is het vlaflip sprinter tweetje buiten de spitsuren en in de weekenden regulier ingepland op de zaanlijn, altijd 2+3. De geleerde lessen uit 2006 houden deze stellen buiten de spitsuren. Belangrijk detail aangaande de locatie is dat sprinters enkel worden ingezet op de lijn naar Uitgeest(Alkmaar). Er is geen inzet op de lijn naar Hoorn(Enkhuizen). Bij materieeluitval en krapte zijn plan V's in reserve; slechts als er geen oplossing is met sprinters. De sprinter twee is dus verschoven naar normaal gezicht en Plan V maakt de omgekeerde ontwikkeling naar rariteit. Voor de betere treinfoto en zijn verhaal: Marcel Dekker adeneva@hotmail.com